W prawie istnieją dwa sposoby rozwiązania małżeństwa, które można uzyskać na drodze sądowej: rozwód i separacja. Czym się one różnią?
Czym jest rozwód a czym jest separacja?
Rozwód to nieodwracalne rozwiązanie istniejącego małżeństwa. Jeżeli po orzeczeniu rozwodu para postanowi po jakimś czasie znowu być małżeństwem, pozostaje tylko powtórny ślub.
Separacja to czasowe rozwiązanie małżeństwa, niejako jego zawieszenie. Po jakimś czasie można albo sądownie powrócić do stanu małżeńskiego albo rozwieść się.
Przesłanką do uzyskania rozwodu jest udowodnienie, że rozpad małżeństwa jest całkowity oraz trwały.
Natomiast przesłanką do orzeczenia separacji jest fakt, że rozpad małżeństwa jest całkowity, ale niekoniecznie trwały. Czyli różnica odnosi się do aspektu czasowego. Z założenia, starając się o separację, zakładamy, że istnieje możliwość powrotu do wspólnego życia.
Podobieństwa instytucji rozwodu i separacji
W obu przypadkach pozew składa się do sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce dotychczasowego zamieszkania małżonków. Opłata za jego złożenie w obu przypadkach jest taka sama i wynosi 600 zł.
Zarówno, jeśli chodzi o rozwód, jak i o separację, sądownie można ustalić takie kwestie, jak sprawowanie opieki nad wspólnymi małoletnimi dziećmi, zasądzenie alimentów oraz ich wysokość, a także podział majątku.
Różnice instytucji rozwodu i separacji
Aby uzyskać rozwód, należy udowodnić, że pomiędzy małżonkami nie ma więzi emocjonalnej, fizycznej ani ekonomicznej i ten stan jest trwały. W przypadku rozwodu małżonkowie (lub jedna ze stron) nie widzą szans na powrót do siebie.
W celu uzyskania separacji należy udowodnić, że nie ma wyżej wymienionych więzi, ale już niekoniecznie, że jest to stan trwały. Separacja ma sens wówczas, jeżeli jest potencjalna szansa na ponowne nawiązanie więzi. Jeśli jest wątpliwość, czy w danym przypadku zasadna jest separacja czy już rozwód i jakie to rodzi skutki prawne można zasięgnać porady prawnika. Z reguły w tym celu wpisywane jest jedno z popularnych haseł w wyszukiwarce, typu: Adwokat Wrocław rozwód
Istotna różnica pomiędzy tymi dwoma instytucjami jest także taka, że po orzeczeniu rozwodu można powtórnie zawrzeć małżeństwo z inną osobą, a po separacji nie ma takiej możliwości. Separacja bowiem to jedynie uchylenie wspólnoty małżeńskiej. Separację można w każdym momencie znieść (za pośrednictwem sądu). Małżeństwa w separacji nie są zatem do końca wolne i jeżeli byli małżonkowie chcą związać się z inną osobą, to może być to jedynie związek nieformalny.
Kolejna różnica jest taka, że separację uzyskać jest łatwiej i szybciej niż rozwód, zwłaszcza, gdy strony nie są zgodne w ustaleniach. Nie oznacza to jednak, że zawsze odbywa się to bez problemu – sąd nie orzeknie separacji, jeżeli w jej skutek mogą ucierpieć wspólne, małoletnie dzieci albo występują inne okoliczności, przykładowo inwalidztwo lub ciężka choroba jednego z małżonków.
Staranie się o separację warto rozważyć jeszcze z innych względów. Jest ona pewną alternatywą w dwóch sytuacjach:
- małżonek nie zgadza się na rozwód – jeżeli powód/ka wystąpiła do sądu z pozwem o rozwód, ale jednocześnie zostaje udowodnione, że to on/ona jest odpowiedzialna za zerwanie więzi małżeńskich, zgoda małżonka jest konieczna do orzeczenia rozwodu
- sąd nie wyraził zgody na rozwód – do orzeczenia separacji należy spełnić mniej warunków i jest to szybszy i łatwiejszy proces niż do orzeczenia rozwodu.
Wiadomo, że są sytuacje, kiedy rozwód jest obiektywnie najlepszym wyjściem, np. zdrada, przemoc, długi itp. Czasami jednak rozstanie podyktowane jest tym, że w małżeństwie powstaje rozbieżność poglądów na pewne tematy i po prostu przestaje się układać. Wtedy zdarza się, że zbyt pochopnie podejmujemy decyzję o rozstaniu, a w takim przypadku separacja jest tym rozwiązaniem, które warto rozważyć. Po uzyskaniu separacji i oddzielnym zamieszkaniu można obiektywnie i na chłodno spojrzeć na racje drugiej strony, a także jest czas na odpoczynek od siebie i tęsknotę. Może się wtedy okazać, że jednak istnieją więzi z małżonkiem i jest szansa na ratunek związku.